Współczesna tokarka daje nieograniczone wręcz możliwości stochastycznych kombinacji ruchów w trzech płaszczyznach jednocześnie. Ułożone w proces technologiczny pozwalają na stworzenie prawie każdego detalu wykonanego z dowolnego metalu możliwego do obróbki skrawaniem. Zajmiemy się dziś metodami oceny dokładności technologicznej nowoczesnych tokarek.
Możliwości współczesnych tokarek
Tokarka XXI wieku może wykonywać jednocześnie kilka ruchów technologicznych. Połączenie dostępnych funkcji pozwala na wykonywanie toczenia powierzchni krzywoliniowych. Złożoność ruchu dodatkowo może być skomplikowana przez jednoczesny ruch osi obrotowej i posuwowej.
Toczenie, frezowanie i wiercenie po obwodzie, to tylko niektóre możliwości, które posiada nowoczesna tokarka. Jeszcze toczenie wielokątów z synchronizacją obrotu wrzeciona lub toczenie gwintów falistych z zastosowaniem kombinacji cyklicznych nawrotów osi X z posuwem osi Z.
Dokładność zgodna z normą
Dozwolone odchyłki dokładności zawarte są w Polskiej normie ustanowionej w 1994 roku. Widełki dla nierówności mieszczą się w przedziale od 0,01mm do 0,02/300 mm.
Błędy dokładności tokarek
Podczas oceny dokładności tokarek sterowanych komputerowo bierze się pod uwagę pewien zestaw parametrów. Ocenie poddawane są błędy ruchów technologicznych, które dzieli się na odstępstwa w zakresie:
1. Ruchów posuwu
a) niedokładności posuwu liniowegob) jak poprzednio w wersji oceny interpolacyjnej (dwupunktowej) w stosunku do przedmiotu obrabianego lub narzędzia
c) oceniany jest w warunkach statycznych błąd pomiaru obrysu wykonanego detalu
d) ocena średniej prędkości posuwu i rejestracja okresowych odchyleń
e) błędy w nadążaniu i powiązanych z nimi błędami nawrotów
2. Ruchów obrotowych
a) błędy ruchów obrotowych narzędzia i przedmiotu obrabianego
b) pomiar statyczny zadanej pozycji kątowej
c) pomiar błędu średniej prędkości obrotowej wrzeciona
d) rejestracja położenia osi
Wyżej wymienione parametry są uwzględniane w wytycznych do regulacji urządzeń tokarskich.
Wykorzystanie ekonomii skali
W warunkach wysokiej konkurencyjności i produkcji na wielką skalę z zastosowaniem masowej kastomizacji, występowanie błędów tokarek jest jednym z elementów obniżających wynik ekonomiczny.
Występujące niedoskonałości mogą być eliminowane już na etapie konstrukcyjnym. Kolejnym etapem, kiedy kontrola jest możliwa są montaż tokarki z podzespołów i instalacja, a następnie pierwsza regulacja urządzenia.
Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z firmy Top Poręba.
