Kwas moczowy jest toż ten artykuł przemiany puryn w ludzkim systemie. Puryny mogą korzystać ze spożywanych posiłków, natomiast w większości jednak z wnętrza samego człowieka, a dobrze z kwasów nukleinowych (czyli PODŁOŻA i RNA). Podniesione stężenie kwasu moczowego w pierwszej kolejności kojarzy się z dną moczanową, obecnie jednak wiadomo że kwas tenże może być markerem wielu zaburzeń, a dna moczanowa to właśnie symptom jego nadmiaru.
Nie jest się w organizmie człowieka kwas moczowy?
Kwas moczowy w większości wydalany jest z organizmu przez nerki, czyli z moczem. Reszta usuwana jest przez przewód pokarmowy. W razie np. niewydajności nerek udział przewodu pokarmowego w eliminacji kwasu moczowego narasta. Jak w przypadku każdej substancji stężenie kwasu moczowego zależy od nasilenia jego pozycji w organizmie (i ewentualnie ilości dostarczanej w diecie) oraz od sprawności procesów eliminujących. Zaburzenie stabilności między tymi procesami powoduje odchylenia od normy w stężeniu kwasu moczowego. Właściwe natężenie kwasu moczowego we krwi waha się między 6,4 a 6,8 mg/dl. Do zwiększenia jego stężenia czyli do hiperurykemii może doprowadzić lub zbytnia jego produkcja czy spożycie lub niesprawne wydalanie.
Zaburzenia wydalania kwasu moczowego
Wydalanie kwasu moczowego przez nerki odbywa się w kilku etapach, wpierw kwas podlega filtracji kłębuszkowej, następnie jest też resorbowany (wchłaniany zwrotnie w kanalikach nerkowych) i znowu wydzielany do światła kanalika. Zaburzenie jednego z tych procesów rzutuje na natężenie kwasu moczowego we krwi. Wszystkie choroby w pracy nerek, czyli choroby prowadzące do niewydajności nerek powodują zaburzone usuwanie kwasu moczowego (oczywiście także wielu innych substancji) z organizmu prowadząc do hiperurykemii. Również choroby w okresie których obserwuje się kwasicę (np. w niewyrównanej cukrzycy czy u osób niedożywionych) upośledzają wydzielanie kwasu moczowego do kanalika nerkowego, przez co robi się on w organizmie. Leczenie niektórymi środkami moczopędnymi czy moczówka prosta powodują nadmierną resorbcję zwrotną w kanalikach nerkowych przez co kwasu moczowego we krwi jest niezwykle.
Zbytnia produkcja kwasu moczowego
Zbytnia produkcja relatywnie prowadzi do hiperurykemii Nadmiar kwasu moczowego może pochodzić:
z przyczyn egzogennych – czyli za wiele dostarczane jest go w diecie,
endogennych – nadmiar wynika z wytwórczości własnej organizmu.
Najrzadszymi kłopotami są różnorakie bloki enzymatyczne na szlaku skomplikowanych przemian biochemicznych, które skutkują składaniem się kwasu moczowego w organizmie.
Częstszą endogenną etiologią nadmiaru kwasu moczowego jest nasilone namnażanie i rozpad komórek (w okresu chorób nowotworowych np. białaczek, wskutek działania chemioterapii czy w efekcie rozpadu mięśni np. po urazie zmiażdżeniowym, nadmiernym wysiłku czy w okresu chorób niszczących tkankę mięśniową poprzecznie prążkowaną).
Hiperurykemia może pojawić się także po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu.