Napis „zawiera błonnik” możesz znaleźć na wielu opakowaniach produktów spożywczych. Często składnik ten jest dodawany po to, by zachęcić użytkowników do wybrania danej oferty – w końcu po co pić „zwykłą” kawę zbożową, skoro można wypić wersję z błonnikiem? Pytanie jednak po co w ogóle ten element w diecie? Czym jest błonnik i jaką odgrywa rolę w organizmie?
Co to jest błonnik?
Błonnik to inaczej włókno pokarmowe, a w jego skład wchodzą takie substancje jak gumy, śluzy, ligniny, celulozy i hemicelulozy, a także pancerzyki chitynowe, skrobia oporna i pektyny. Część z nich jest rozpuszczalna w wodzie.
Jak widzisz, błonnik jest mieszanką wielu różnych elementów. W skrócie można powiedzieć, że są to niestrawione części pokarmu, które znajdują się w jelitach. Brzmi więc to raczej jak coś, czego powinieneś się jak najszybciej pozbyć, prawda? Jeżeli do głowy przyszło Ci, że błonnik to raczej obciążenie dla organizmu niż coś pożytecznego, to nie musisz się wstydzić swojego toku rozumowania – dokładnie tak samo przez długi czas myśleli naukowcy. Dopóki nie okazało się czym naprawdę jest błonnik i jaką odgrywa rolę w organizmie. A więc jaka jest funkcja tej dziwnej mieszanki niestrawnych substancji?
Błonnik – funkcje i wpływ na organizm
Włókno pokarmowe wpływa na organizm na wiele różnych sposobów. Podstawową rolą błonnika jest regulowanie procesu trawienia. Błonnik „zalegający” w jelitach spowalnia wchłanianie, co doceniają osoby walczące z ciągłym podjadaniem i nadwagą. Obiad, który dostanie się do układu pokarmowego zawierającego odpowiednią ilość błonnika wystarczy na dłużej. Uczucie głodu pojawi się później. W dodatku błonnik absorbuje wodę i pęcznieje, co oznacza, że łatwiej o poczucie pełnego żołądka.
Wchłanianie wody ma również korzystny wpływ na produkcję śliny – włókno pokarmowe stymuluje organizm do bardziej intensywnej pracy w tym zakresie. Zwiększa się również wydzielanie soków pokarmowych.
Pozytywną rolą błonnika jest też ochrona przed wahaniami cukru we krwi. Gdy zjesz pokarm bogaty w glukozę, a błonnika w Twoim organizmie znajduje się za mało, mogą pojawić się znaczne wahania cukru we krwi. Jak rolę odgrywa błonnik? Spowalnia wchłanianie cukru, dzięki czemu możliwe jest utrzymanie stabilnego poziomu i uniknięcie skoków poziomu glukozy.
Ważną odpowiedzią na pytanie o to czym jest błonnik jest także zdolność włókna pokarmowego do wchłaniania różnych szkodliwych elementów przyswajanych wraz z pożywieniem. Mowa np. o metalach ciężkich i metabolitach. Absorbowane są także triglicerydy i cholesterol, co oznacza, że błonnik pomaga zadbać o układ krwionośny i zmniejszyć ryzyko rozwoju miażdżycy.
Do listy zalet trzeba dołożyć także to, że błonnik stanowi pożywkę dla dobrych bakterii żyjących w jelitach. Dlaczego dobrych? Ponieważ pomagają on w rozkładaniu wielu substancji na prostsze związki, umożliwiając skuteczne trawienie.
Źródła błonnika
Ustaliliśmy już czym jest błonnik, w takim razie zastanówmy się jeszcze, gdzie można go znaleźć? Najbogatszym źródłem błonnika są warzywa, produkty zbożowe oraz owoce. Warto sięgnąć przede wszystkim po rośliny strączkowe, takie jak fasola czy soja. W diecie powinny znaleźć się też otręby pszenicy, kukurydzy i jęczmienia, kalafior, brokuły, marchew, brukselka oraz pieczywo pełnoziarniste. Dorosły człowiek powinien spożywać około 25-40 gram błonnika na dobę.
